Chương III: Quang Học – Vật Lý Lớp 9
Bài 43: Ảnh Của Một Vật Tạo Bởi Thấu Kính Hội Tụ
Một thấu kính hội tụ được đặt vào mặt trang sách (hình 43.1 SGK). Hãy quan sát hình ảnh dòng chữ qua thấu kính. Hình ảnh dòng chữ thay đổi như thế nào khi từ từ dịch chuyển ra xa trang sách?
Để đi tìm và làm rõ câu hỏi mời các bạn cùng tìm hiểu nội dung bài 43 ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ ngay đây nhé.
Tóm Tắt Lý Thuyết
– Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự cho ảnh thật, ngược chiều với vật. Khi vật đặt rất xa thấu kính thì ảnh thật có vị trí cách thấu kính một khoảng bằng tiêu cự.
– Vật đặt trong khoảng tiêu cự cho ảnh ảo, lớn hơn vật và cùng chiều với vật.
* Muốn dựng ảnh A’B’ của AB qua thấu kính (AB vuông góc với trục chính của thấu kính, A nằm trên trục chính), chỉ cần dựng ảnh B’ của B bằng cách vẽ đường truyền của hai tia sáng đặc biệt. sau đó từ B’ hạ vuông góc xuống trục chính, ta có ảnh A’ của A.HocTapHay.Com
I. Đặc Điểm Của Ảnh Của Một Vật Tạo Bởi Thấu Kính Hội Tụ
– Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự thì cho ảnh thật và ngược chiều với vật. Khi vật đặt rất xa thấu kính thì ảnh thật có vị trí cách thấu kính một khoảng bằng tiêu cự.
– Vật đặt trong khoảng tiêu cự thì cho ảnh ảo, lớn hơn vật và cùng chiều với vật và cùng chiều với vật.
– Một điểm sáng nằm ngay trên trục chính, ở rất xa thấu kính, cho ảnh tại tiêu điểm của thấu kính. Chùm tia phát ra từ điểm sáng này chiếu tới mặt thấu kính được coi là chùm song song với trục chính của thấu kính.
– Vật đặt vuông góc với trục chính của thấu kính cho ảnh cũng vuông góc với trục chính của vật.
II. Cách Dựng Ảnh
1. Dựng ảnh của điểm sáng S tạo bởi thấu kính hội tụ
– Từ S ta dựng hai tia (trong ba tia đặc biệt) đến thấu kính, sau đó vẽ hai tia ló ra khỏi thấu kính.
– Nếu hai tia ló cắt nhau thì giao điểm cắt nhau đó chính là ảnh thật S’ của S, nếu đường kéo dài của hai tia ló cắt nhau thì giao điểm cắt nhau đó là chính là ảnh ảo S’ của S qua thấu kính.
2. Dựng ảnh của một vật sáng AB tạo bởi thấy kính hội tụ
– Muốn dựng ảnh A’B’ của AB qua thấu kính (AB vuông góc với thấu kính, A nằm trên trục chính), ta chỉ cần dựng ảnh B’ của B bằng hai trong ba tia sáng đặc biệt, sau đó từ B’ hạ vuông góc xuống trục chính ta có ảnh A’ của A.
Các Bài Tập & Lời Giải Bài Tập SGK Bài 43 Ảnh Của Một Vật Tạo Bởi Thấu Kính Hội Tụ
Hướng dẫn các bạn trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa bài 43 ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ chương 3 vật lý lớp 9. Nội dung sẽ giúp bạn tìm hiểu ảnh của một vật được tạo bởi thấu kính hội tụ.
Bài Tập C1 Trang 116 SGK Vật Lý Lớp 9
Đặt vật ở xa thấu kính và màn ở sát thấu kính. Từ từ dịch chuyển màn ra xa thấu kính cho đến khi xuất hiện ảnh rõ nét của vật ở trên màn, đó là ảnh thật. Ảnh thật cùng chiều hay ngược chiều với vật?
>> Xem: giải bài tập c1 trang 116 sgk vật lý lớp 9
Bài Tập C2 Trang 116 SGK Vật Lý Lớp 9
Dịch vật vào gần thấu kính hơn. Tiến hành thí nghiệm như trên, có thu được ảnh của vật trên màn nữa không? Ảnh thật hay ảo? Ảnh cùng chiều hay ngược chiều với vật?
>> Xem: giải bài tập c2 trang 116 sgk vật lý lớp 9
Bài Tập C3 Trang 116 SGK Vật Lý Lớp 9
Hãy chứng tỏ rằng không hứng được ảnh của vật ở trên màn. Hãy quan sát ảnh của vật qua thấu kính và cho biết đó là ảnh thật hay ảo, cùng chiều hay ngược chiều, lớn hơn hay nhỏ hơn vật.
>> Xem: giải bài tập c3 trang 116 sgk vật lý lớp 9
Bài Tập C4 Trang 117 SGK Vật Lý Lớp 9
Hãy dựng ảnh S’ của điểm sáng S trên hình 43.3.
>> Xem: giải bài tập c4 trang 117 sgk vật lý lớp 9
Bài Tập C5 Trang 117 SGK Vật Lý Lớp 9
Vật sáng AB được đặt vuông góc với trục chính của thấu kính hội tụ có tiêu cự f = 12cm. Điểm A nằm trên trục chính. Hãy dựng ảnh A’B’ của AB và nhận xét đặc điểm của ảnh A’B’ trong hai trường hợp:
– Vật AB cách thấu kính một khoảng d = 36cm (hình 43.4a)
– Vật AB cách thấu kính một khoảng d = 8cm (hình 43.4b)
>> Xem: giải bài tập c5 trang 117 sgk vật lý lớp 9
Bài Tập C6 Trang 118 SGK Vật Lý Lớp 9
Vận dụng kiến thức hình học, hãy tính khoảng cách từ ảnh đến thấu kính và chiều cao của ảnh trong hai trường hợp ở C5. Cho biết vật AB có chiều cao h = 1cm.
>> Xem: giải bài tập c6 trang 118 sgk vật lý lớp 9
Bài Tập C7 Trang 118 SGK Vật Lý Lớp 9
Trả lời câu hỏi nêu ra ở đầu bài?
Một thấu kính hội tụ được đặt vào mặt trang sách. Hãy quan sát hình ảnh dòng chữ qua thấu kính. Hình ảnh dòng chữ thay đổi như thế nào khi từ từ dịch chuyển ra xa trang sách?
>> Xem: giải bài tập c7 trang 118 sgk vật lý lớp 9
Những Điểm Cần Lưu Ý
1. Biết được trong trường hợp nào thấu kính hội tụ cho ảnh thật và cho ảnh ảo của một vật và chỉ ra được đặc điểm của các máy ảnh.
2. Dùng hai trong ba tia sáng đặc biệt dựng được ảnh thật và ảnh ảo của một vật qua thấu kính.
Có Thể Bạn Biết Rồi
1. Đặt mặt hứng chùm tia ló sẽ quan sát được ảnh của một vật tạo bởi thấu kính. Nếu nhìn thấy ảnh ngược chiều với vật thì đó là ảnh thật. Nếu nhìn thấy ãnh cùng chiều với vật thì đó là ảnh ảo.
2. Biết được quy luật về sự tạo ảnh của một vật bởi thấu kính hội tụ, người ta đã dùng nó để chế tạo các dụng cụ quang học mở rộng khả năng nhìn của mắt như: óng nhòm, đèn chiếu, kính lúp, kính hiển vi, kính thiên văn… Những dụng cụ đó giúp chúng ta quan sát được những vật ở rất xa hoặc những chi tiết rất nhỏ, mà bằng mắt thường chúng ta không thể nhìn thấy được.
Trên là toàn bộ nội dung bài 43 ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ chương 3 vật lý lớp 9. Hi vọng các bạn sẽ có một nội dung bài học đầy thú vị và tìm hiểu về ảnh của một vật tạo bởi thấu kính.
Bài Tập Liên Quan:
- Bài 58: Tổng Kết Chương III Quang Học
- Bài 57: Thực Hành: Nhận Biết Ánh Sáng Đơn Sắc Và Ánh Sáng Không Đơn Sắc Bằng Đĩa CD
- Bài 56: Các Tác Dụng Của Ánh Sáng
- Bài 55: Màu Sắc Các Vật Dưới Ánh Sáng Trắng Và Dưới Ánh Sáng Màu
- Bài 54: Sự Trộn Các Ánh Sáng Màu
- Bài 53: Sự Phân Tích Ánh Sáng Trắng
- Bài 52: Ánh Sáng Trắng Và Ánh Sáng Màu
- Bài 51: Bài Tập Quang Hình Học
- Bài 50: Kính Lúp
- Bài 49: Mắt Cận Và Mắt Lão
- Bài 48: Mắt
- Bài 47: Sự Tạo Ảnh Trong Máy Ảnh
- Bài 46: Thực Hành: Đo Tiêu Cự Của Thấu Kính Hội Tụ
- Bài 45: Ảnh Của Một Vật Tạo Bởi Thấu Kính Phân Kì
- Bài 44: Thấu Kính Phân Kì
- Bài 42: Thấu Kính Hội Tụ
- Bài 41: Quan Hệ Giữa Góc Tới Và Góc Khúc Xạ
- Bài 40: Hiện Tượng Khúc Xạ Ánh Sáng
Trả lời