Chương 1: Chất – Nguyên Tử – Phân Tử – Hóa Học Lớp 8
Bài 6: Đơn Chất Và Hợp Chất – Phân Tử
Nội dung bài học bài 6 đơn chất và hợp chất phân tử chương 1 hóa học lớp 8. Bài học giúp các bạn hiểu được đơn chất là những chất tạo nên từ 1 nguyên tố hóa học, hợp chất là chất tạo nên từ 2 nguyên tố hóa học trở lên. Ngoài ra, phân biệt được đơn chất kim loại và đơn chất phi kim.
2. Hợp chất là những chất tạo nên từ hai nguyên tố hóa học trở lên.
3. Phân tử là hạt đại diện cho chất, gồm một số nguyên tử liên kết với nhau và thể hiện đầy đủ tính chất hóa học của chất.
4. Phân tử khối là khối lượng của một phân tử tính bằng đơn vị cacbon, bằng tổng nguyên tử khối của các nguyên tử trong phân tử.
5. Mỗi mẫu chất là một tập hợp vô cùng lớn những hạt là phân tử hay nguyên tử. Tùy điều kiện, một chất có thể ở ba trạng thái: rắn, lỏng và khí (hay hơi). Ở trạng thái khí các hạt rất xa nhau.HocTapHay.Com
I. Đơn Chất
1. Đơn chất là gì?
– Đơn chất là là những chất được tạo nên từ một nguyên tố hóa học.
– Đơn chất có 2 loại:
* Kim loại: có ánh kim, dẫn điện dẫn nhiệt tốt. Ví dụ: Sắt, nhôm, đồng.
* Phi kim: Không có ánh kim, không dẫn điện, nhiệt (trừ cacbon dẫn điện yếu). Ví dụ: lưu huỳnh, cacbon, khí oxi.
2. Đặc điểm cấu tạo
– Trong đơn chất rắn các nguyên tử xếp khít nhau theo trật tự nhất định.
– Trong đơn chất khí các nguyên tử Liên kết với nhau theo 1 số nhất định ( thường là 2 ).
II. Hợp Chất
1. Hợp chất là gì?
– Hợp chất là những chất được tạo nên từ hai nguyên tố hóa học trở lên.
– Hợp chất có 2 loại:
- Hợp chất vô cơ: muối ăn, nước.
- Hợp chất hữu cơ: đường, rượu etylic.
2. Đặc điểm cấu tạo
Trong hợp chất các nguyên tử liên kết với nhau theo 1 tỷ lệ và thứ tự nhất định.
III. Phân Tử
1. Định nghĩa
Phân tử là hạt đại diện cho chất, gồm 1 số nguyên tử liên kết với nhau và thể hiện đầy đủ tính chất hóa học của chất.
Với đơn chất kim loại, thí dụ kim loại đồng, nguyên tử là hạt hợp thành và có vai trò như phân tử.
2. Phân tử khối
– Phân tử khối là khối lượng của phân tữ được tính bằng đơn vị cacbon.
– Phân tử khới bằng tổng nguyên tử khối của các nguyên tử trong phân tử chất đó.
Ví dụ: Phân tử khối của:
\(\)\(O_2 = 16×2 = 32(đvC)\)\(H_2O = (1×2) + 16 = 18(đvC)\)
\(NaCl = 23 + 35,5 = 58,5 (đvC)\)
IV. Trạng Thái Của Chất
Thực tế, mỗi mẫu chất là một tập hợp vô cùng lớn những nguyên tử (như đơn chất kim loại) hay những phân tử (như các hợp chất).
Tùy điều kiện về nhiệt độ và áp suất, thường một chất có thể tồn tại ở ba trạng thái (hay thể): rắn, lỏng và khí (hay hơi). Thí dụ: nước đá, nước lỏng và hơi nước.
Khi chất ở trạng thái rắn các hạt (nguyên tử hay phân tử) sắp xếp khí nhau và dao động tại chỗ (hình 1.14a), ở trạng thái lỏng các hạt ở gần sát nhau và chuyển động trượt lên nhau (hình 1.14b), còn ở trạng thái khí (bay hơi) các hạt rất xa nhau và chuyển động nhanh hơn, về nhiều phía (hỗn độn) (hình 1.14c).
Hình 1.14
Sơ đồ ba trạng thái của chất : rắn (a), lỏng (b) và khí (c)
Sơ đồ bài 6 đơn chất và hợp chất phân tử
Bài Tập
Bài Tập 1 Trang 25 SGK Hóa Học Lớp 8
Hãy chép các câu sau đây vào vở bài tập với đầy đủ các tử hoặc cụm từ thích hợp:
“Chất được phân chia thành hai loại lớn là….. và..… Đơn chất được tạo nên tử một..… , còn..… được tạo nên từ hai nguyên tố hóa học trở lên”.
Đơn chất lại chia thành..… và..… Kim loại có ánh kim, dẫn điện và nhiệt, khác với….. không có những tính chất này (trử than chì).
Có hai loại hợp chất là: hợp chất..… và..… hợp chất…..”.
Bài Tập 2 Trang 25 SGK Hóa Học Lớp 8
a. Kim loại đồng, sắt tạo nên từ nguyên tố nào? Nêu sự sắp xếp nguyên tử trong đơn chất kim loại.
b. Khí nitơ, khí clo tạo nên từ nguyên tố nào?
Biết rằng hai khí này là đơn chất phi kim giống như hiđro, khí oxi. Hãy cho biết các nguyên tử liên kết với nhau như thế nào.
Bài Tập 3 Trang 26 SGK Hóa Học Lớp 8
Trong số các chất cho dưới đây, hãy chỉ ra và giải thích chất nào là đơn chất, là hợp chất:
a. Khí amoniac tạo nên từ N và H.
b. Photpho đỏ tạo nên từ P.
c. Axit clohidric tạo nên từ H và Cl.
d. Canxi cacbonat tạo nên từ Ca, C, và O.
e. Glucozo tạo nên tử C, H và O.
f. Kim loại magie tạo nên từ Mg.
Bài Tập 4 Trang 26 SGK Hóa Học Lớp 8
a. Phân tử là gì?
b. Phân tử của hợp chất gồm những nguyên tử như thế nào, có gì khác so với phân tử của đơn chất. Lấy thí dụ minh họa.
Bài Tập 5 Trang 26 SGK Hóa Học Lớp 8
Dựa vào hình 1.10 và 1.12 (SGK) hãy chép các câu sau đây vào vở bài tập với đầy đủ các từ và con số thích hợp chọn trong khung:
Phân tử nước và phân tử cacbon đioxit giống nhau ở chỗ đều gồm ba ….. thuộc hai ….. liên kết với nhau theo tỉ lệ ….. Còn hình dạng khác nhau, phân tử trước dạng ….. phân tử sau dạng…..
Bài Tập 6 Trang 26 SGK Hóa Học Lớp 8
Tính phân tử khối của:
a. Cacbon đioxit, xem mô hình phân tử ở bài tập 5.
b. Khí metan, biết phân tử gồm 1C và 4H.
c. Axit nitric, biết phân tử gồm 1H, 1N và 3O.
d. Thuốc tím (kali pemanhanat), biết phân tử gồm 1K, 1Mn và 4O.
Bài Tập 7 Trang 26 SGK Hóa Học Lớp 8
Hãy so sánh phân tử khí oxi nặng hay nhẹ hơn, bằng bao nhiêu lần so với phân tử nước, muối ăn và phân tử khí metan (về chất khí này xem ở bài 6).
Bài Tập 8 Trang 26 SGK Hóa Học Lớp 8
Dựa vào sự phân bố phân tử khi chất ở trạng thái khác nhau hãy giải thích vì sao:
a. Nước lỏng tự chảy loang ra trên khay đựng.
b. Một mililít nước lỏng khi chuyển sang thể hơi lại chiếm một thể tích khoảng 1300 ml (ở nhiệt độ thường).
Trên là toàn bộ nội dung lý thuyết bài 6 đơn chất và hợp chất phân tử chương 1 hóa học lớp 8. Bài học giúp các bạn tìm hiểu đơn chất là những chất do một nguyên tố hóa học cấu tạo nên. Hợp chất là những chất được cấu tạo từ hai nguyên tố hóa học trở lên.
Trả lời